Kiêu hãnh và định kiến, Chương 5

        Cách Longbourn một đoạn đường bộ ngắn có một gia đình đặc biệt thân tình với nhà Bennet cư ngụ . Ngài William Lucas trước đây buôn bán ở Meryton nơi ông kiếm được một gia tài tàm tạm và lên đến tước hiệp sĩ  bởi sự toàn tâm toàn ý với nhà vua trong thời gian ông làm thị trưởng. Vinh dự này có lẽ đã được cảm nhận quá mãnh liệt khiến ông chán ghét công việc của mình và cả nơi cư ngụ của mình trong một thị trấn buôn bán nhỏ. Và trong khi từ bỏ cả hai, ông cùng gia quyến chuyển tới một ngôi nhà cách Meryton khoảng một dặm, đặt tên nó là Lucas Lodge theo thời đó. Nơi đó ông có thể hài lòng nghĩ về sự quan trọng của mình và do không bị xiềng xích bởi công việc nên ông toàn tâm làm bổn phận công dân cho toàn thế giới. Thế nhưng mặc dù phấn khởi với địa vị của mình , không vì thế mà nó khiến ông hợm hĩnh, trái lại ông luôn luôn quan tâm đến mọi người. Vốn bản tính không làm tổn thương ai, thân thiện và sốt sắng giúp người, sự hiện diện tại Điện thánh James đã khiến ông thành người lịch duyệt.

        Quí bà Lucas là người phúc hậu, không quá thông minh nên là người hàng xóm quí hóa của bà Bennet. Họ có vài đứa con. Con cả là một cô gái trẻ thông minh hiểu biết, khoảng hai bảy tuổi, là người bạn thân thiết của Elizabeth. 

       Việc các tiểu thư nhà Lucas và nhà Bennet phải gặp nhau để trò chuyện về buổi dạ hội là tuyệt đối cần thiết. Vào buổi sáng sau ngày họp mặt, các cô nhà Lucas đến Longbourn để nghe và trò chuyện.

       “Cô bắt đầu buổi tối rất ổn, Charlotte ạ,” bà Bennet với thái độ tự kiềm chế lịch lãm nói với tiểu thư Lucas. “Cô đã là sự lựa chọn đầu tiên của anh Bingley.”

        “Vâng, nhưng dường như anh ta thích sự lựa chọn thứ hai của mình hơn.’’

        “Ồ! Cô có ý nói Jane, tôi đoán thế, bởi vì anh ta khiêu vũ với nó tới hai lần.  Chắc là dường như  có vẻ anh ấy ngưỡng mộ con bé... sự thực thì tôi cũng tin là anh ta đã... tôi có nghe gì đó về nó...nhưng tôi không rõ về...gì đó về anh Robinson.”

      “Có lẽ bác có ý nói tới chuyện mà cháu nghe lỏm được giữa anh ta và anh Robinson. Cháu chưa kể cho bác à? Anh Robinson hỏi anh ta thích buổi gặp mặt của chúng ta ra sao, và dù không nghĩ là có nhiều cô gái xinh đẹp trong phòng này nhưng anh ta đã cho ai là người xinh đẹp nhất? Và anh ta đã trả lời ngay lập tức cho câu hỏi cuối cùng : “Ồ! Cô chị cả nhà Bennet, không còn nghi ngờ gì. Khỏi phải bàn về chuyện đó.”

        “Còn nói gì được nữa! Ồ, điều đó thực sự là đã được định đoạt...mà dường như có vẻ...nhưng mà có thể tất cả sẽ chẳng đi đến đâu, cô biết đấy.”

       “Những điều nghe lỏm của chị tốt cho dự định hơn là của em đấy, Eliza ạ,” Charlotte nói. “ Anh Darcy không xứng đáng để lắng nghe như bạn của anh ta, đúng không?...Eliza đáng thương!...là người duy nhất phải hứng chịu.”

        “Tôi xin cô đừng nhét nó vào đầu Lizzy để khiến nó bực mình vì cái cách đối xử xấu xa của anh ta. Vì anh ta là người khó chịu như thế cho nên thật là rất không may cho ai mà được anh ta thích. Bà Long tối hôm trước nói với tôi rằng anh ta ngồi cạnh bà ấy suốt nửa giờ mà không hé một lời nào.”

       “Mẹ có chắc không đấy, hả mẹ? ...không phải là có chút nhầm lẫn đấy chứ?” Jane nói. “ Con chắc chắn đã nhìn thấy anh Darcy nói với bà ấy mà.”

        “À...bởi vì bà ấy cuối cùng đã hỏi anh ta thích Netherfield ra sao nên anh ta không đừng được phải trả lời, nhưng bà ấy nói anh ta dường như có vẻ rất tức giận trong khi nói.”

        “Tiểu thư Bingley bảo con," Jane nói, “ rằng anh ta rất ít nói trừ phi giữa những người quen thân. Với họ thì anh ta rất dễ chịu.”

          “Mẹ không tin một lời nào, con ạ. Nếu anh ta là rất dễ chịu , anh ta đáng lẽ phải trò chuyện với bà Long. Nhưng mẹ có thể đoán vì sao rồi. Mọi người bảo rằng anh ta bị niềm kiêu hãnh xơi tái mất rồi. Mẹ dám nói rằng anh ta đã nghe phong thanh rằng nhà  bà Long không có xe ngựa hòm, mà phải đến dạ hội bằng xe ngựa thuê không có mui”

         “Cháu không để tâm đến chuyện anh ta không trò chuyện với bà Long,” cô Lucas nói, “ nhưng cháu ước gì anh ta khiêu vũ với Eliza.”

         “Vào lúc khác, Lizzy,” mẹ cô nói, “ mẹ cũng có lẽ sẽ không khiêu vũ với anh ta, nếu mẹ là con.”

 

           “Con cho là thế, mẹ ạ, con có thể chắc chắn cam đoan  là sẽ không bao giờ nhảy với anh ta.”

         “Niềm kiêu hãnh của anh ta,” cô Lucas nói, “không làm tổn thương cháu như  niềm tự hào thường phải thế, bởi vì có một lí do để tha thứ cho nó. Người ta sẽ không thể lấy làm lạ khi một thanh niên tử tế như thế, có gia đình, tài sản, có mọi thứ như anh ta muốn, thì chắc phải cho mình danh giá hơn người. Nếu cháu có thể bày tỏ về nó thì là anh ta có quyền để mà tự hào.”

          “Đúng thế,” Elizabeth đáp, “ và em có thể dễ dàng tha thứ cho niềm kiêu hãnh của anh ta, nếu anh ta không làm mất thể diện của em.”

          “Niềm kiêu hãnh,” Mary, người thường khổ vì sự thể hiện cứng nhắc  của mình, nhận xét “ em cho rằng đó là một sai lầm rất phổ biến . Từ tất cả những gì em đã đọc, em nhận thấy là thực sự nó rất phổ biến. Bản chất của con người là đặc biệt có xu hướng như thế, và có rất ít người trong chúng ta không ủng hộ sự tự  mãn về việc đã đạt được một số phẩm chất  này hay phẩm chất khác, có thực hay là do đã tưởng tượng ra. Sự hợm mình và niềm kiêu hãnh là những thứ khác nhau, mặc dù những từ này thường được xếp là đồng nghĩa. Một người có thể tự hào mà không hợm mình. Niềm kiêu hãnh liên quan nhiều hơn đến quan niệm của chính chúng ta về mình, còn sự hợm mình liên quan đến cái chúng ta khiến người khác nghĩ về mình.”

          “Nếu em cũng giàu như anh Darcy,” cậu Lucas em, người cùng đi với các cô chị của cậu,  kêu lên “em cũng không quan tâm em tự hào ra sao. Em chắc sẽ nuôi một bầy chó săn và uống mỗi ngày một chai rượu vang.”

          “Thế thì cậu chắc sẽ uống rất nhiều, hơn cả sức của cậu có thể,” bà Bennet nói, “và nếu mà tôi thấy cậu vào lúc đó thì tôi chắc sẽ đích thân tước ngay chai rượu của cậu.”

         Cậu con trai phản đối rằng bà không nên làm thế. Bà tiếp tục khẳng định bà nên thế. Và cuộc tranh luận chỉ chấm dứt bởi chuyến viếng thăm.