Kiêu hãnh và định kiến, Chương 42

           Nếu tất cả ý kiến của Elizabeth được rút ra từ chính gia đình mình, chắc cô không thể dựng nên được một bức tranh rất dễ chịu về hạnh phúc lứa đôi hay sự yên ấm của gia đình. Cha cô bị quyến rũ bởi tuổi trẻ , sắc đẹp, và cái vẻ vui tươi mà tuổi trẻ và sắc đẹp hào phóng ban cho, đã cưới phải một người phụ nữ kém hiểu biết. Và cái đầu óc ít học hành ấy đã đặt một dấu chấm hết cho tất cả mọi tình cảm vốn có dành cho bà ngay từ buổi đầu cuộc hôn nhân của họ. Sự tôn trọng, yêu quí và tin tưởng đã vĩnh viễn biến mất. Tất cả những quan điểm của ông về hạnh phúc gia đình đã bị lật nhào. Nhưng ông Bennet không phải là người có tính đi tìm kiếm sự thoải mái bù vào sự thất vọng mà sự bất cẩn của chính ông đã mang lại, cũng không chìm đắm trong bất cứ thú vui nào mà nó thường an ủi cho sự không may đó vì sự điên rồ của họ hay vì thói hư tật xấu của họ. Ông yêu thích vùng thôn quê và các cuốn sách nên thú vui chính của ông đã tăng lên từ những sở thích này. Với vợ mình ông có một chút mang ơn theo cách khác, nghĩa là sự ngốc nghếch và điên rồ của bà ấy đã góp phần giải trí cho ông. Đây không phải là cái kiểu hạnh phúc mà một người đàn ông nói chung nên mong muốn hàm ơn vợ mình, nhưng ở cái nơi mà những nguồn giải trí khác còn đang thiếu thốn thì một triết gia thực thụ sẽ thu được lợi ích từ  những điều như thế mang lại.

         Elizabeth tuy thế chưa bao giờ làm ngơ với cách cư xử không đúng chuẩn mực của cha cô trong vai trò của một người chồng. Cô luôn luôn nhìn nó với nỗi đau, nhưng kính trọng khả năng của ông và biết ơn ông vì ông đã đối xử với cô rất thương yêu. Cô cố gắng quên đi cái điều cô không thể bỏ qua và xua đi những ý nghĩ  rằng : việc cứ tiếp tục vi phạm bổn phận vợ chồng và sự đúng mực khi cứ đẩy vợ vào những tình thế coi thường cả những đứa con của chính bà là đáng bị khiển trách rất nhiều. Nhưng cô chưa bao giờ cảm nhận mạnh mẽ đến nhường ấy, vào lúc này, sự bất lợi trong việc phải chăm sóc những đứa trẻ của một cuộc hôn nhân cọc cạch như thế. Cô cũng chưa bao giờ hiểu ra đầy đủ như thế về những tai họa đang tăng lên, xuất phát từ việc quản lí tài năng thiếu khôn ngoan như thế : những tài năng mà nếu được sử dụng đúng, ít nhất thì cũng duy trì được sự kính trọng của các cô con gái ông nếu như không thể mở mang nổi trí óc của bà vợ.

        Khi Elizabeth hân hoan vì việc ra đi của Wickham, cô cũng thấy có rất ít lí do khác để hài lòng việc trung đoàn dân quân đã biến mất. Các buổi dạ hội của họ bên ngoài ít đa dạng hơn trước kia, còn ở nhà cô phải chịu một bà mẹ và cô em gái cứ liên tục phàn nàn về sự tẻ ngắt của mọi thứ xung quanh họ khiến cho bầu không khí gia đình thực u ám. Lại còn nữa, mặc dù Kittiy đã đến lúc phải quay về với nhận thức vốn có của mình vì những kẻ chuyên gây xáo trộn đầu óc của nó đã bị loại bỏ thì con bé kia có lẽ lại xuất hiện một tai họa còn lớn hơn do tính tình của nó. Con bé kia có thể chai lì một cách điên rồ và trơ tráo do ở vào một tình thế còn nguy hiểm gấp đôi khi vừa là một bãi tắm biển vừa là một trại lính như thế. Vì thế , trên hết tất cả, cô thấy, điều mà đôi khi đã được phát hiện ra trước đây, rằng một sự kiện mà cô háo hức trông mong đã diễn ra hoàn toàn không hài lòng như cô vẫn mong đợi. Do đó cần phải định rõ một giai đoạn nào đó cho việc khởi đầu một hạnh phúc thực sự  - để có một lí do khác mà dựa vào đó niềm mơ ước và hi vọng của cô có thể được tạo ra, và bằng cách lại tận hưởng động lực dễ chịu ấy, nó sẽ an ủi cô lúc này và chuẩn bị cho một sự thất vọng khác. Chuyến du lịch của cô đến vùng hồ bây giờ là chủ đề cho những ý nghĩ hạnh phúc nhất của cô. Đó là sự an ủi lớn nhất cho cô trong những lúc khó chịu khi mà sự bất mãn của mẹ và Kitty vẫn thường gây ra. Và nếu cô có thể đưa cả Jane vào kế hoạch này nữa thì mọi phần của nó chắc là hoàn hảo.

         “Thật là may mắn,” cô nghĩ, “rằng ta có điều để mà mơ ước. Nếu toàn bộ việc lên kế hoạch này mà vẹn toàn, chắc chắc mình sẽ lại thất vọng. Nhưng ở đây vì cứ day dứt  mãi về sự vắng mặt của chị gái , mình có lẽ có lí do để hi vọng cho tất cả những trông đợi mong ước của mình sẽ được thực hiện. Một kế hoạch của chuyến đi mà phần nào cũng hứa hẹn mang lại niềm vui thì có thể chẳng bao giờ thành công, và sự thất vọng nói chung chỉ tránh khỏi bằng cách bảo vệ cho chút xíu sự khó chịu cá biệt.”

          Khi Lydia đi, con bé hứa sẽ thường xuyên viết thư và viết thật tỉ mỉ cho mẹ và Kitty, nhưng thư của nó luôn phải ngóng chờ rõ lâu và lúc nào cũng ngắn. Những lá thư gửi cho mẹ chỉ viết vẻn vẹn rằng họ vừa từ thư viện về, ở đó có các sĩ quan thế này thế nọ đưa đón họ và ở đó nó đã nhìn thấy các thứ trang hoàng lộng lẫy khiến nó phát điên ; rằng nó mua một bộ váy dạ hội mới hay một cái dù mới mà nó đáng lẽ sẽ miêu tả đầy đủ hơn nhưng bị buộc phải vội vã đi ngay vì bà Forster gọi, và họ sẽ đi đến doanh trại lính. Còn từ những bức thư trao đổi giữa con bé với chị gái thì vẫn chỉ biết được rất ít – vì thư nó gửi cho Kitty, mặc dù khá dài, có quá nhiều những dòng chữ mà người ngoài không thể hiểu .

          Sau hai hay ba tuần đầu tiên vắng mặt Lydia, sức khỏe, sự vui tươi và phấn chấn bắt đầu xuất hiện trở lại ở Longburn. Mọi thứ được khoác lên diện mạo hạnh phúc hơn. Các gia đình đã ở trong thành phố vào mùa đông vừa rồi lại trở về, các đồ trang trí mùa hè và công việc mùa hè phát sinh. Bà Bennet trở lại với cái tính càu nhàu vừa phải của ngày xưa. Vào giữa tháng sáu Kitty đã hồi phục rất nhiều để có thể đến Meryton mà không khóc nữa. Đó là một sự kiện hứa hẹn những điều tốt đẹp khiến cho Elizabeth hi vọng rằng cho đến lễ giáng sinh tới nó sẽ khá biết điều để không nhắc đến một chàng sĩ quan hơn một lần một ngày trừ phi bộ quốc phòng có ác ý điều động một trung đoàn khác đến đóng quân tại Meryton.

          Thời điểm ấn định cho việc bắt đầu chuyến du lịch miền bắc của họ bây giờ đến rất nhanh. Còn chưa đầy hai tuần nữa thì bức thư của mợ Gardiner đến, ngay lập tức ngày xuất phát bị hoãn và cắt bớt qui mô của nó. Cậu Gardiner bị ngăn trở bởi công việc không thu xếp được cho đến hai tuần cuối tháng bảy và buộc phải ở lại London trong vòng một tháng. Và vì thời gian còn lại quá ngắn cho một chuyến đi xa như thế của họ và thăm quá nhiều nơi như họ đã dự định chi bằng hãy thảnh thơi và thoải mái đi thăm như họ muốn, họ buộc phải từ bỏ vùng hồ và thay thế bằng một hành trình rút ngắn hơn. Theo như kế hoạch hiện thời, họ sẽ đi lên phía bắc không xa quá Derbyshire. Ở vùng đó có đủ nơi để thăm thú lấp đầy gần cả ba tuần của họ, và nó có sức thu hút mãnh liệt đặc biệt với mợ Gardiner. Thị trấn nơi mợ đã từng sống nhiều năm , mà họ sẽ dừng lại vài ngày ở đó , có lẽ là một đối tượng tò mò vô cùng của mợ cũng như tất cả những thắng cảnh nổi tiếng Matlock, Chatsworth, Dovedale hay là Peak.

           Elizabeth quá thất vọng. Cô đã tâm niệm việc đi thăm vùng hồ và vẫn nghĩ là có đủ thời gian cho nó. Nhưng việc của cô là phải bằng lòng – tất nhiên tính tình cô là vui vẻ chấp nhận, nên mọi thứ lại sớm ổn thỏa.

          Việc nhắc đến Derbyshire liên quan đến nhiều vấn đề. Cô không thể không nhìn thấy từ chuyện đó mà không nghĩ đến Pemberley và chủ nhân của nó. “Nhưng chắc rằng,” cô nói, “mình có thể vào vùng của anh ấy mà không bị trừng phạt, lấy trộm ở đấy vài viên đá khoáng mà anh ấy không hay biết.”

        Thời gian ngóng đợi bây giờ dài gấp đôi. Bốn tuần phải trôi qua cho đến khi cậu và mợ tới. Nhưng chúng đã trôi qua, cậu và mợ Gardiner cùng bốn đứa con của họ cuối cùng đã xuất hiện ở Long burn. Bọn trẻ , hai bé gái sáu và tám tuổi cùng hai cậu con trai bé hơn được để lại cho sự chăm sóc đặc biệt của chị họ Jane. Jane được bọn trẻ yêu quí, sự hiểu biết thấu đáo và tính tình dịu dàng của cô hoàn toàn phù hợp cho việc chăm sóc chúng mọi kiểu – dạy dỗ chúng, chơi đùa với chúng và thương yêu chúng.

         Ông bà Gardiner chỉ ở lại Longburn một đêm rồi sớm hôm sau lên đường cùng Elizabeth theo đuổi sự mới lạ và giải trí. Một sự tận hưởng đúng nghĩa là phải : hòa hợp như là những người bạn ; một sự hoà hợp được hiểu là có sức khỏe và tính khí chịu được sự bất tiện - phấn khởi để làm tăng thêm mọi thú vui – và có tình cảm cũng như trí thông minh mà sẽ hỗ trợ cho nhau nếu có điều thất vọng bên ngoài.

        Đối tượng của công việc này không phải là miêu tả Derbyshire, cũng không phải là nơi nào trong số các địa danh nổi tiếng mà chuyến đi của họ đã đưa tới. Oxford, Blenheim, Warwick, Kenilworth, Birmingham v.v đã được biết đến đầy đủ. Tất cả mối quan tâm hiện thời là một vùng nhỏ thuộc Derbyshire. Tới thị trấn nhỏ của Lambton, nơi ở cũ của mợ Gardiner và là nơi bà mới đây biết rằng một số người quen cũ vẫn còn ở đó, họ đột ngột rẽ bước sau khi đã thăm tất cả những kì quan của vùng này. Trong vòng năm dặm từ Lambton, mợ cô cho Elizabeth biết đã đến địa phận của Pemberley. Nó không nằm trên con đường thẳng của họ, cũng không cách con đường quá một hay hai dặm. Khi nói về hành trình của họ vào tối hôm trước , mợ Gardiner nhấn mạnh ý muốn thăm lại chỗ này. Ông Gardiner tuyên bố sẵn sàng còn Elizabeth được hỏi có tán thành không.

         “Cháu thân yêu, chẳng lẽ cháu không muốn đến thăm một nơi mà cháu đã nghe nói rất nhiều sao?” mợ cô nói, “một nơi mà còn có liên quan đến rất nhiều người quen của cháu. Wickham đã trải qua thời thơ ấu ở đây, cháu biết đấy.”

           Elizabeth đau khổ. Cô cảm thấy mình chẳng muốn dính líu gì đến Pemberley cả, và buộc phải làm ra vẻ không thích thăm nơi đó. Cô thú nhận rằng đã chán ngấy những ngôi nhà nguy nga sau khi đã xem quá nhiều, cô thật sự không hứng thú với những tấm thảm tinh xảo hay rèm sa tanh.

         Bà Gardiner mắng cô ngốc nghếch. “Nếu đó chỉ thuần túy là một ngôi nhà đẹp, đồ đạc sang trọng,” bà nói, “thì mợ cũng chẳng buồn quan tâm, nhưng vùng đất này rất tươi đẹp. Chúng có những cánh rừng đẹp nhất nước.”

         Elizabeth không nói gì nữa – nhưng trong thâm tâm cô không ưng thuận. Khả năng gặp anh Darcy trong lúc ngắm cảnh ngay lập tức hiện ra. Thật hết sức rầy rà! Cô đỏ mặt vì suy nghĩ đó và nghĩ tốt hơn hết là nói hết ra cho mợ biết còn hơn là gặp phải rủi ro. Nhưng có những lí do để chống lại điều này. Cuối cùng cô quyết rằng đó có thể là phương sách cuối cùng, nếu câu hỏi kín đáo của cô về sự vắng mặt của gia đình đó được trả lời theo cách không như mong muốn.

           Theo cách đó, lúc nghỉ ngơi vào buổi tối, cô đã hỏi người phục vụ phòng rằng : Pemberley có phải là nơi rất đẹp không? Tên của chủ nhân là gì? Với không ít lo lắng cô hỏi, Gia đình đó đã về ở vào mùa hè này chưa? Câu trả lời phủ định được chào đón nhất đi theo sau câu hỏi cuối cùng - và thế là sự lo lắng của cô lúc này đã được loại bỏ. Cô khoan khoái cảm thấy rất là tò mò muốn thăm ngôi nhà đó. Khi vấn đề đó được khơi lại vào sáng hôm sau, cô lại được hỏi lại , và có thể sẵn sàng trả lời với một vẻ thờ ơ thích hợp rằng cô không hẳn là không thích cái kế hoạch đó. Vì thế mà họ phải đi đến Pemberley.